Głos ws. ustawy o zawodzie psychologa

Pod koniec 2012r.  Polskie Stowarzyszenie Studentów i Absolwentów Psychologii (PSSIAP) wystąpiło z inicjatywą stworzenia nowej ustawy o zawodzie psychologa.
Dobrze skonstruowana Ustawa o zawodzie psychologa powinna zapewniać rzetelne podstawy,  dot. praw i obowiązków psychologów, uprawiających ten zawód, oraz – co ważne – przybliżyć specyfikę standardów pracy psychologa osobom, korzystającym z wszelakich usług psychologicznych.

Zawód psychologa uznawany jest za zawód zaufania publicznego / społecznego, a więc  podobnie jak np. w zawodzie lekarza – nakłada na psychologów znaczną odpowiedzialność, obowiązek poufności,  staranności, zaangażowania i stałego kształcenia się.
Wymaga solidnego profesjonalnego przygotowania w zakresie wiedzy bazowej i umiejętności osobistych, oraz  musi funkcjonować z uwzględnieniem najnowszych badań naukowych i nowoczesnych technologii.

Paradoksalnie, stwarza to pole do licznych nadużyć, gdzie profesjonaliści, poszukując nawet w dobrej wierze, nowych sposobów na pomaganie pacjentom, klientom – czasem sami wpadają w rozliczne pułapki błędnych teorii i tym samym bardziej szkodzą niż pomagają.
Istotnym elementem w tej sprawie jest fakt, że świadomość psychologiczna w Polsce jest bardzo niska,  niewiele osób jest w stanie odróżnić rzetelną,  profesjonalną wiedzę psychologiczną od pseudopsychologii, różnego rodzaju wróżbiarstwa czy technik „pomocowych”,  które  z psychologią, opartą na metodach naukowych, mają niewiele wspólnego.

Dlatego też potencjalni nabywcy usług psychologicznych (m.in. psychologia kliniczna,  sądowa, wychowawcza, pracy, transportu, coaching, treningi psychoedukacyjne, itp.) są często narażeni na dezorientację, otrzymywanie usług wątpliwej jakości, diagnoz i terapii, przeprowadzanych rutynowo,  i/lub przez osoby bez odpowiednich  zawodowych kwalifikacji oraz często bez możliwości zwrócenia się do kogokolwiek o pomoc w weryfikacji danej metody czy kompetencji specjalisty.

Ustawa o zawodzie psychologa powinna stanowić podstawę do sformułowania jasnej definicji zawodu, warunki do dialogu i „autodiagnozy” wewnątrz  środowiska psychologicznego, aby zagwarantować rzetelność i obiektywność działań i opinii, co jest kluczowe dla pozytywnego wizerunku zawodu, szacunku dla pracy i umiejętności psychologów, oraz efektów, oczekiwanych przez odbiorców, zgodnie z dewizą:  „psychologia to nauka, nie czary”.

Racjonalne, krytyczne podejście do zawodu psychologa stanowią też dyskusje i książki dr Tomasza Witkowskiego, autora „Zakazanej psychologii”.
Polecam książkę i lekturę bloga:  https://tomwitkow.wordpress.com/

Więcej szczegółów i aktualności można znaleźć na stronie inicjatywy dot. prac nad ustawą: http://ustawa.pssiap.org/ .

Po co nam psycholog ?

Psycholog to dość skomplikowany zawód, mimo, że każdemu zdarza się czasami pełnić rolę „psychologa”?
Droga w karierze psychologa-profesjonalisty jest długa i dość kosztowna, podobnie jak kształcenie i praktyka lekarska. Po studiach magisterskich tak naprawdę dopiero zaczyna się kształtowanie specjalizacji, szkoły psychoterapeutyczne w określonym nurcie, szkolenia doskonalące z wąskich zagadnień, konferencje itp; a w kodeks etyki jest wpisany obowiązek samokształcenia się w trakcie pracy i superwizje.
Mówi się czasem, że dobry lekarz to taki, którego pacjenci nie muszą często odwiedzać. Odnosi się to do kwestii edukowania pacjentów, jak zachować zdrowie, dbać o siebie, prawidłowo się odżywiać, prowadzić zrównoważony styl życia.
Obserwując rozwój różnych dziedzin psychologii, która już dawno wychodzi z ujęcia wyłącznie klinicznego, czyli zajmującego się stanami chorobowymi, patologicznymi, warto zastanowić się nad praktycznym ujęciem pracy dobrego psychologa (por. psychologia pozytywna).
Analogicznie do ww. lekarza, być może najlepszym psychologiem dziś jest nie ten, który doradza i wystawia „recepty na szczęśliwe życie”, ale ten, który edukuje, mobilizuje do podejmowania pracy nad sobą, podsuwa wędkę, zamiast ryby, aby każdy mógł sobie pomóc i wiedział jak zrobić to adekwatnie wtedy, kiedy sam tego potrzebuje, zanim sytuacja stanie się zbyt poważna.
Dobrym sposobem na podnoszenie samoświadomości są działania licznych fundacji i akcje społeczne, jak np Forum Przeciw Depresji, Twarze Depresji, kampanie na rzecz podnoszenia świadomości dotyczących zaburzeń rozwoju dzieci, dotyczące przemocy (np Kocham, nie biję), ale też akcje walczące z mitami i pseudonaukowością w psychologii i psychoterapii. Edukacja i psychoedukacja ma znaczenie 🙂